Av. Müge Çiftçi Av. Müge Çiftçi
Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası

Geçmişten günümüze insanlar yaşamları boyunca canını/malını tehdit eden farklı tehlikelere maruz kalmaktadır. Bu tehlikelerin gerçekleşip gerçekleşmeyeceği veya ne zaman, ne şekilde meydana geleceği belli olmamakla birlikte tehlikenin gerçekleşmesi halinde insanların ekonomik ihtiyaç içine düşmekte oldukları kesindir.

TÜİK’ e göre; ülkemiz karayolu ağında 2010 yılında 1 milyon 106 bin 201, 2011 yılında 1 milyon 288 bin 928, 2012 yılında 1 milyon 296 bin 634, 2013 yılında 1 milyon 207 bin 354, 2014 yılında 1 milyon 199 bin 010, 2015 yılında ise 1 milyon 313 bin 359 adet trafik kazası meydana gelmiştir.

2015 yılında meydana gelen kazaların 1 milyon 130 bin 348 adedi maddi hasarlı, 183 bin 11 adedi ise ölümlü yaralanmalı trafik kazasıdır. Ölümlü yaralamalı trafik kazalarının meydana gelmesinde %89,3'ünün sürücü kusurundan kaynaklı olduğu görülmektedir.

İstatistik sonuçlarında açıkça görüldüğü üzere Türkiye’ de meydana gelen trafik kazaları her geçen gün artmakta olup kazaların azımsanamayacak kısmı ölümlü/yaralamalı trafik kazalarıdır.

Karayolları Trafik Kanunu’ nun 91. Maddesi uyarınca; “İşletenlerin, bu Kanunun 85 inci maddesinin birinci fıkrasına göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur.”

Aksi durumda ilgili hüküm gereğince geçerli teminat tutarları üzerinden zorunlu mali sorumluluk sigortası bulunmayan araçlar trafikten men edilir.

Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası; motorlu bir aracın karayollarında işletilmesi sırasında, bir kimsenin zarara uğramasına neden olunması durumunda, o aracı işletenin üçüncü kişilere karşı olan sorumluluğunu belli sınırlar içinde karşılamayı amaçlayan ve yasaca yapılması zorunlu kılınan sorumluluk sigortası türüdür.

Sigorta kapsamı, Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası Genel Şartları’ nın A-3 maddesinde açıkça belirtilmiştir.

İlgili hükme göre; sigortacı, poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında, üçüncü şahısların ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermiş olmasından dolayı, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre sigortalıya düşen hukuki sorumluluk çerçevesinde bu Genel Şartlarda içeriği belirlenmiş tazminatlara ilişkin talepleri, kaza tarihi itibariyle geçerli zorunlu sigorta limitleri dâhilinde karşılamakla yükümlüdür.

Sigortanın kapsamı üçüncü şahısların, sigortalının Karayolları Trafik Kanunu çerçevesindeki sorumluluk riski kapsamında, sigortalıdan talep edebilecekleri tazminat talepleri ile sınırlıdır.

Genel şartlar kapsamındaki teminat türleri;

  • Maddi Zarar(Değer kaybı dâhil)
  • Sağlık Giderleri (bakıcı gideri, protez organ bedelleri dahil tüm tedavi giderleri)
  • Sürekli Sakatlık Tazminatı/ Geçici İşgöremezlik Tazminatı
  • Destekten Yoksun Kalma (Ölüm) Tazminatı
  • Üçüncü Kişiler
  • Sürücü ve Yardımcıları
  • İşletenin eşi, çocukları ve yakınlarının ölüm ve bedensel zararları
  • Trafik Kazası Tespit Tutanağı
  • Hak sahibi tüzel kişiler için: imza sirküleri ve sirkülerde yer alan yetkililerin nüfus cüzdan fotokopileri
  • Hak sahibi gerçek kişiler için: T.C Kimlik No
  • Hak sahibine ait banka hesap bilgileri
  • 30.03.2013 tarihli ve 28603 sayılı Resmî Gazete ‘de yayımlanan Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik çerçevesinde düzenlenmiş sağlık kurulu raporu.
  • Hak sahibi gerçek kişiler için: T.C Kimlik No.
  • Kaza raporu.
  • Mağdura ait son 3 aylık döneme ilişkin ücret belgesi.
  • Hak sahibine ait banka hesap bilgileri.
  • Kaza raporu.
  • Veraset ilamı.
  • Güncel vukuatlı nüfus kayıt örneği.
  • Mağdura ait son 3 aylık döneme ilişkin ücret belgesi.
  • Hak sahibine ait banka hesap bilgileri.

Genel şartlarda da görüleceği üzere sigorta şirketleri sadece maddi zararlardan sorumlu olup manevi tazminat sigortacıların sorumluluğu dışında kalmaktadır. Ancak işletenin sorumluluğu teminat kapsamı dışında kalan talepler bakımından geçerliliğini korumaktadır.

Trafik Sigortasında Yararlanacak Kişiler;

Trafik Sigortasında Zamanaşımı;

KTK’ nın 109. Maddesi uyarınca; “Motorlu araç kazalarından doğan maddi zararların tazminine ilişkin talepler, zarar görenin, zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten başlayarak iki yıl ve herhalde, kaza gününden başlayarak on yıl içinde zamanaşımına uğrar. Dava, cezayı gerektiren bir fiilden doğar ve ceza kanunu bu fiil için daha uzun bir zaman aşımı süresi öngörmüş bulunursa, bu süre, maddi tazminat talepleri için de geçerlidir.”

Sigortacıya Başvuru:

KTK’ nın 97. Maddesine göre; “Zarar görenin, zorunlu mali sorumluluk sigortasında öngörülen sınırlar içinde dava yoluna gitmeden önce ilgili sigorta kuruluşuna yazılı başvuruda bulunması gerekir. Sigorta kuruluşunun başvuru tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde başvuruyu yazılı olarak cevaplamaması veya verilen cevabın talebi karşılamadığına ilişkin uyuşmazlık olması hâlinde, zarar gören dava açabilir veya 5684 sayılı Kanun çerçevesinde tahkime başvurabilir.”

Resmi Gazete ’de yayımlanan, 26.04.2016 yayım ve yürürlük tarihli 6704 Sayılı “65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanun ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile Karayolları Trafik Kanunu’nun 97. Maddesinde değişiklik yapılmış olup bu değişikliğe göre trafik kazaları nedeniyle zarara uğrayanlar dava açmadan önce mutlaka sigortacıya yazılı başvurmak zorundadırlar.

Bu dava şartı yerine getirilmeden açılacak tazminat davalarında mahkeme dava şartı yokluğu nedeniyle davayı HMK 115/2 maddeleri gereği usulden reddedecektir.

Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası Genel Şartları’ nın B.2.1 maddesine ve KTK’ nın 99. Maddesine göre; sigortacı; hak sahibinin, kaza veya zararın tespit edilebilmesi için genel şartlar ekinde yer alan gerekli tüm belgeleri sigortacının merkez veya şubelerinden birine ilettiği tarihten itibaren sekiz işgünü içinde tazminatı hak sahibine öder.

Tazminat Ödemelerinde İstenilecek Belgeler;

Maddi Zararlar

Bedeni Zararlar

Sürekli Sakatlık

Ölüm

Genel şartlarda belirtilen belgelerin ibrazından sonra sigortacı 8 iş günü içinde tazminat ödemesini yapmaması halinde zarar gören yargı yoluna başvurabilecektir.

Güvence Hesabı

Kazaya sebep olan aracın Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası bulunmaması halinde zarar görenler güvence hesabına başvurabilecektir.

Güvence Hesabı, belli zorunlu sigortaların teminatlarına ilişkin olarak, sigortalının belirlenemediği, rizikonun meydana geldiği tarihte geçerli bir sigortanın bulunmadığı veya çalınmış veya gasp edilmiş araçların katıldığı kazalarda, zarar gören kişilerin, sigorta güvencesinden yoksun kalmaması ve bedeni zararların giderilmesi amacıyla kurulmuştur.

Güvence Kapsamı:

- Sigortalının tespit edilememesi durumunda kişiye gelen bedensel zararlar,

- Rizikonun meydana geldiği tarihte geçerli olan teminat tutarları dâhilinde sigortasını yaptırmamış olanların neden olduğu bedensel zararlar,

- Zorunlu sigorta teminat limitleri ile sigorta poliçesinde belirtilen teminat arasındaki fark kadar ödenecek bedensel tazminat tutarları,

- Sigorta şirketinin malî bünye zafiyeti nedeniyle sürekli olarak bütün branşlarda ruhsatlarının iptal edilmesi ya da iflası halinde (Güvence Hesabı kapsamında kalan Zorunlu Sigortalar ile sınırlı olarak) ödemekle yükümlü olduğu maddi ve bedensel zararlar,

- Çalınmış veya gasp edilmiş bir aracın karıştığı kazada,13.10.1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu uyarınca işletenin sorumlu tutulmadığı hallerde, kişiye gelen bedensel zararlar.